تاکنون تلاش های بسیاری برای اجرای داستان های شاهنامه فردوسی انجام شده است. از اجرای نمایشنامه هایی که بر اساس این اثر جاودانه ایرانی نوشته شده گرفته تا نمایش هایی که کوشیده اند تا حد امکان صحنه ها و دیالوگ های منظوم اثر را روی صحنه به صورتی نمایشی به معرض تماشا بگذارند. در این میان، آن چه بدیهی به نظر می رسد آن است که تقریباً هیچگاه فرآیند اجرای نمایشی از شاهنامه به شکلی منسجم و مستمر در نیامده و به سنتی رایج در تئاتر ما تبدیل نشده است. اگر شکسپیر در انگلستان، مولیر در فرانسه و نمایشنامه های یونان باستان در سراسر جهان مدام روی صحنه می روند و تقریباً به متونی کلاسیک برای اجرا تبدیل شده اند؛ شاهنامه فردوسی از این قاعده مستثنی بوده است. در این که شاهنامه نمایشنامه نیست و اصولاً نباید چنین انتظاری از آن داشت شکی نیست؛ با این حال، به هیچ وجه نباید منکر قابلیت های دراماتیک آن شد. استعداد و قابلیت های بالقوه ای که در صورت کشف چگونگی نمایشی کردن آن ها می توان به اجرای جذاب و پر مخاطب این اثر باشکوه ایرانی امید بست.
در این میان نگاهی موشکافانه به جریان تئاتر امروز جهان دریچه ای به این رویکرد متفاوت می گشاید و کدهای ابتدایی را به منظور چگونگی نمایشی کردن شاهنامه در اختیار نمایشگران این عرصه می گذارد. این نوشتار تلاش دارد از میان فرآیند تحولات تئاتر در قرن بیستم و چگونگی پیدایش شیوه ای تازه در حوزه هنرهای نمایشی تحت عنوان پرفورمنس، زمینه های چگونگی اجرای نمایشی رستم و اسفندیار به عنوان یکی از شاخص ترین داستان های شاهنامه را بررسی کرده، این اثر منظوم را به تئاتر و عرصه هنرهای نمایشی نزدیک سازد. در این راستا، استفاده از عناصر نوین اجرای تئاتر در کنار مؤلفه های امروزین هنرهای تجسمی، می تواند به عنوان یکی از راهکارها و شگردهای کاربردی اجرای شاهنامه به شمار آید.
