کتاب مقدس شیطان: نسخه خطی عظیم و اسرارآمیز قرون وسطایی

سه سوال عمده درباره کدکس گیگاز[1] که معمولا به عنوان «کتاب مقدس شیطان» شناخته می شود وجود دارد:

چه کسی آن را نوشته است؟ چرا آن را نوشته است؟ و چرا تا این حد عظیم و بزرگ است؟

برخی می گویند کدکس از خود شیطان الهام گرفته شده است.

برخی دیگر اظهار می دارند که این کتاب بزرگ به اشتباه درک شده و هدف واقعی آن هشدار به مردم پیرامون اهداف شرورانه شیطان است.

با این حال، هر دو رویکرد ابراز می دارند اندازه عظیم کتاب برای جلب توجه مردم بوده تا آن ها را به پیام خود بیشتر جلب کند.

کتاب مقدس شیطان به دو ویژگی مهم مشهور است: اندازه آن و نمایش بی نظیر تمام صفحه از خود شیطان.

این کتاب به دلیل بزرگی آن به کتاب «کدکس گیگاز» معروف شده است.

کتاب به قدری بزرگ است که در ساخت آن به بیش از 160 پوست حیوان نیاز بوده و آن قدر سنگین است که برای بلند کردن آن دو نفر باید وارد عمل شوند.

اندازه کدکس گیگاز آن 91 سانتیمتر ارتفاع، 50.5 سانتیمتر عرض و تقریباً 22.86 سانتیمتر ضخامت دارد.

کتاب، 74.8 کیلوگرم وزن دارد و به حدی بزرگ است که احتمالا درست تر آن است که به جای این که بگوئیم آن را نوشته اند، باید اعتراف کنیم آن را همچون بناهای تاریخی قرون وسطایی ساخته اند.

 

کدکس گیگاز در سال 1906 (کتابخانه ملی سوئد).

 

ریشه های افسانه ای کدکس گیگاز

بر اساس یک افسانه، این نسخه خطی قرون وسطایی به واسطه عقد پیمانی با شیطان ساخته شده است.

به همین دلیل گاه از آن تحت عنوان کتاب مقدس شیطان یاد می شود.

یکنواختی و یکدستی نوشتار کتاب نشان می ‌دهد که توسط یک کاتبان نوشته شده و داستان ‌ها می ‌گویند که او هنگام خلق کتاب تحت فشار بسیار زیادی بوده است.

افسانه پشت ساخت کدکس گیگاز اظهار می دارد این اثر نوشته راهبی به نام هرمان منزوی[2] بوده است که به دلیل شکستن عهد رهبانی خود به مرگ در جرز دیوار محکوم شد.

او در آخرین نفس هایش قراردادی بست که در ازای نجات جانش، کتابی مالامال از دانش جهان بسازد.

پیشنهاد او پذیرفته شد به شرط آن که راهب بتواند این نسخه خطی یادبود را در یک شب تکمیل کند.

تنها راهی که راهب می توانست با استفاده از آن به تعهد خود عمل کند، یاری شیطان بود.

کاتب پس از فروش روح خود توانست انرژی دیوانه وار و نامقدسی که برای اجرای دستور و به دست آوردن آزادی لازم بود را به دست آورد.

ظاهراً این پیمان با شیطان توضیح می دهد که چرا شاهزاده تاریکی به این شکل برجسته در کدکس به تصویر کشیده شده است.

با این حال، منشا این افسانه ناشناخته است و واقعا هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد نویسنده کتاب قصد داشته به هر طریقی از شیطان تجلیل کند (تصویر نویسنده از شیطان او را در قالب یک هیولای تشنه به خون نشان می دهد).

 

کدکس گیگاز واقعا چگونه ساخته شد؟

اگرچه داستان هم پیمانی با شیطان بسیار دور از ذهن است، اما تجزیه و تحلیل سطح یکنواختی متن لاتین اثر نشان می دهد که تنها یک کاتب آن را نوشته است.

آن شخص ممکن است هرمان منزوی نبوده باشد، اما احتمالا یک راهب قرن سیزدهمی بوهمیایی که در بخشی از جمهوری امروزی چک زندگی می کرد مبادرت به نگارش آن کرده است.

بر اساس گزارش نشنال جئوگرافیک، یک نفر به طور مداوم، به صورت شبانه روزی و به مدت 5 سال محتویات کدکس گیگاز را با دست بازسازی کرده است (به استثنای تصاویر).

بنابراین، واقع بینانه آن است که یک کاتب دست کم در طول 25 سال آن را خلق کرده است.

با این حال، کدکس در تمام این مدت – از ابتدا تا انتها – یکنواختی باورنکردنی خود را حفظ کرد و به هیچ وجه فرسوده نشده است. این موضوع ممکن است الهام بخش افسانه ای باشد که اظهار می دارد راهب آن را تنها در طول یک روز نوشته است.

کتاب مقدس شیطان در ابتدا، شامل 320 صفحه بود که با استفاده از پوست 160 الاغ تولید شده بود؛ اما در مقطعی از تاریخ، 10 صفحه آن حذف شده است.

اعتقاد بر این است که این صفحات، قانون سنت بندیکت – راهنمای زندگی رهبانی در قرن ششم – بوده اند.

 

کتاب مقدس شیطان واقعاً درباره چیست؟

کدکس گیگاز شامل یک ترجمه کامل لاتین و لاتین از کتاب مقدس و همچنین 5 متن اصلی دیگر است.

این کتاب با عهد عتیق آغاز می‌شود و با «باستان ‌های یهودیان[3]» اثر فلاویوس ژوزفوس[4] (قرن اول پس از میلاد؛ «دایره ‌المعارف ریشه ‌شناسی[5]» اثر ایزیدور از سویل[6] (قرن ششم پس از میلاد)؛ مجموعه‌ ای از آثار پزشکی بقراط، تئوفیلوس[7] و دیگران؛ عهد جدید؛ و «بوهمی کرونیکل[8]» اولین تاریخ بوهمیا ادامه می یابد.

 

صفحه ای از کدکس گیگاز که ممکن است مربوط به فلاویوس ژوزفوس باشد. این تنها پرتره یک شخص در کدکس است. (کتابخانه ملی سوئد).

 

متون کوچک‌ تری نیز در این دست‌نوشته گنجانده شده است که معروف ‌ترین آن ها شامل نوشته ‌هایی درباره جن ‌گیری، فرمول‌ های جادویی و تقویمی با فهرستی از قدیسان و افراد بوهمیایی محبوب و روزهای مقدس است.

از آنجا که این یک نسخه خطی مصور است، در سراسر آن می توان شاهد تصاویر و تزئینات گوناگون بود.

بسیاری از نقاشی های کتاب چشمگیر هستند؛ اما معروف ترین آن ها نقاشی های تمام صفحه شیطان و شهر بهشتی است که در کنار یکدیگر قرار گرفته اند.

 

جزئیات پرتره شیطان در کدکس گیگاز (کتابخانه ملی سوئد).

 

شیطان در قالب یک شخصیت بزرگ و هیولاسان به نمایش درآمده که تمام جهنم را در بر گرفته است.

او با پنجه های بزرگ در نوک بازوهای کشیده، شاخ های نوک قرمز، چشمان قرمز کوچک، سر سبز و دو زبان بلند قرمز کشیده شده است.

شیطان در میان دو برج بزرگ نشان داده شده و شالی را بر کمر بسته است.

این شال معمولا توسط خانواده سلطنتی مورد استفاده قرار می گرفت و ممکن است اشاره ای به شیطان به مثابه شاهزاده تاریکی باشد.

اگرچه نقاشی پرتره ‌های شیطان یک رویکرد رایج در هنر قرون وسطی بود اما تصویر او در کدکس گیگاز به دلیل نمایش او به تنهایی در یک صفحه بزرگ برجسته شده است.

یک نمایش مشهور دیگر تصویری تمام صفحه از شهر بهشتی است.

این شهر به صورت ساختمان های چند طبقه و برج هایی در پشت دیوارهای قرمز به تصویر کشیده شده است.

برج‌ها از دل دیوارها بیرون زده اند و شهر بهشتی با دو برج بزرگ ‌تر – مانند پرتره شیطان – هم مرز است.

این تصویر احتمالاً برای القای ایده امید و نجات و تضاد با طبیعت شرورانه شیطان نقاشی شده است.

در نهایت، پرتره شیطان و شهر بهشتی احتمالاً برای انعکاس این موضوع بودند که اگر زندگی خوب یا بدی داشته باشید چه چیزی در انتظار شما خواهد بود.

متن قبل از شهر بهشتی به توبه و متن بعد از شیطان درباره مراحل جن گیری است.

قابل توجه است که شیطان و شهر بهشتی تنها تصاویری هستند که صفحات کامل را در کدکس گیگاز اشغال کرده اند؛ بنابراین واضح است که پیام مورد نظر نویسنده – هر چه بوده است – بسیار مهم ارزیابی می شد.

 

شهر بهشتی در کدکس گیگاز (کتابخانه ملی سوئد).

 

تاریخچه شناخته شده کدکس گیگاز

همان طور که ذکر شد، منشاء واقعی کدکس گیگاز ناشناخته است. در متن یادداشتی وجود دارد مبنی بر اینکه این دست نوشته توسط راهبان پودلازیچ[9] در صومعه سدلک[10] (در حوالی پراگ) در سال 1295 به گرو گذاشته شده است.

از آنجا که صومعه های مرتبط با تاریخ اولیه کدکس گیگاز در بوهمیا قرار داشتند و متن نیز به تاریخ آن منطقه اشاره دارد، به طور کلی پذیرفته شده است که اثر در این ناحیه ایجاد شده است.

 

شهرهای افسانه ای، هیولاها و جانوران در یک نقشه جهانی

ذکر بعدی از کدکس گیگاز به زمانی باز می گردد که رودلف دوم آن را در سال 1594 به قلعه خود در پراگ برد.

این کتاب تا محاصره پراگ توسط سوئد در پایان جنگ سی ساله در سال 1648 در همان جا باقی ماند.

ارتش سوئد شهر را غارت کرد و یکی از گنجینه هایی که با خود بردند این نسخه خطی قرون وسطایی بود.

بدین ترتیب این نقل و انتقال کدکس گیگاز در استکهلم به پایان رسید.

در سال 1877، کدکس گیگاز به مجموعه کتابخانه ملی سوئد در استکهلم فرستاده شد.

داستان‌ ها و افسانه ‌ها می ‌گویند که کدکس گیگاز، کتابی نفرین شده است و هرکس آن را در اختیار داشته باشد با مصیبت یا بیماری روبرو خواهد شد.

خوشبختانه، تاکنون بلایی سر کارمندان کتابخانه ملی سوئد نازل نشده است و کدکس گیگاز همچنان در زمره یکی از آثار پربازدید نمایشگاه کتابخانه محسوب می شود.

 

کدکس گیگاز (شارون هان دارلین).

 

برای کسانی که نمی توانند برای تماشای کتاب به سوئد بروند، می توانند صفحات دیجیتالی آن را به صورت آنلاین مشاهده کنند. پس حتماً آن را بخوانید؛ البته اگر جرات آن را دارید!

 

منبع:

نویسنده: آلیشیا مک درموت[11]

Ancient Origin

 

[1] Codex Gigas

[2] Herman the Recluse

[3] Antiquities of the Jews

[4] Flavius Josephus

[5] Encyclopedia Etymologiae

[6] Isidore of Seville

[7] Theophilus

[8] Chronicle of Bohemia’

[9] Podlažice

[10] Sedlec

[11] Alicia McDermott