– طرحهای فوتوریستی پیر کاردین با دستکشهای روی آرنج، کمربندهای پهن و تزئینات نقره تزئین شدهاند (1968).
عصر فضا منجر به ظهور سبک جدیدی در طراحی محصول، فضای داخلی و همچنین مد لباس شد: یوری گاگارین[1] روسی، نخستین انسانی بود که در سال 1961 فضا را فتح کرد. طراح لباس فرانسوی آندره کورژ[2] (1923-2016) نیز دامن مینی خود را در همان زمان به فضا پرتاب کرد. سال 1961 را باید سال خلق طرح های لباس جایگزین و ساده دانست که باعث شد دهه جدید عاری از محدودیت های جنسی، اجتماعی و مد به وجود آید.
گروهی از طراحان در پاریس، از جمله پیر کاردین، کورژ و پاکو رابان[3] (1934-2023)، از جدیدترین پارچه های مصنوعی ورزشی که با فناوری پیشرفته تولید می شدند استفاده کردند تا با مدهای عصر فضای خود، به مد بیمار فرانسوی، جان تازه ای ببخشند. مجموعه دختر ماه[4] که در سال 1964، توسط کورژ عرضه شد، یک مجموعه مدرن کاملا سفید و نقره ای بود که شلوارها و تونیک های هماهنگ و پیراهن های کوتاه تا بالای ران را در بر میگرفت. این مجموعه، منحنی های بدن را دور می زد و با دقتی ریاضی وار برش می خورد. کورژ در طراحی و تولید این دست از لباس هایش، از پارچه های بافته متراکم استفاده می کرد که پوسته ای از پارچه را تشکیل داده و به واسطه سفت و سختیشان قادر بودند به تنهایی بایستند. این شکل و شمایل، بیشتر به لباس های یک جنگجوی بیگانه شباهت داشت و بر خطوط عینک آفتابی سفید بزرگ و چکمه های سفید تخت که در وسط ساق پا برش می خوردند و از پنجه ای باز برخوردار بودند تاکید می کرد. این نسخه مد مدرن، شامل کت هایی بود که بر لباس های یقه بلند با آستین های بریده پوشیده می شد. درز دوطرفه آشکار کورژ، بر کیفیت مقاوم پارچه می افزود و بافته های رنگی متضاد و هندسه گرافیکی پررنگ فرم کلی لباس را هویدا می ساخت.
طراح فرانسوی امانوئل اونگارو[5] (1933-2019)، پیش از تاسیس خانه مد خود با همراهی هنرمند نساجی، زونیا کنپ[6]، به مدت 2 فصل (از 1964 تا 1965) با کورژ همکاری کرد. اولین مجموعه های اونگارو، بر خلاف پیروی از خطوط فوتوریستی و دامن های کوتاه کورژ ، از رنگ های قوی تر و روشن تری برخوردار بودند. اونگارو در اعتراض به ماهیت رسمی نظام مد پاریس، اولین مجموعه خود را به لباس های روزانه اختصاص داد و از طراحی لباس شب – که یکی از پیش شرط های مد اصلی لباس بود – خودداری کرد.
– در تولید این لباس که توسط پاکو رابان طراحی شده، به جای چرخ خیاطی و نخ، از فلزات برش خورده، انبردست و مشعل، استفاده شده است (1966)
کاردین در تلاش برای ادغام علم و مد، با اولین مجموعه عصر فضا[7] یا سپاه کهکشانی[8] خود ایده لباس های تک جنسیتی را مطرح کرد. این لباس یکپارچه، جامه ای سفید و بافتنی بود که در زیر لباس های شنل دار و لوله ای پوشیده می شد. در طول دهه 1960، طیف های تجاری گسترده ای از آن ارائه شدند و لباس های مینی پیش بندی و تونیک در رنگ های روشن با برش های سبک و چکمه های PVC که تا ران می رسیدند را در بر گرفتند. مدتی بعد، کاردین، با الهام از اپ آرت[9]، وینیل و فلز را برای تولید طیف وسیعی از ژاکت های زیپ دار ترکیب کرد که روی شلوارهای ساق فلزی یکپارچه پوشیده می شدند.
پاکو رابانای اسپانیاییتبار که شیفته مواد و تکنیک های جدید بود، در سال 1966، تجربه طراحی صنعتی خود را به اولین مجموعه “جواهرات بدن” منتقل کرد: غلاف های آماده ساخته شده از صفحات مربع شکل و رودوئید[10]ی – نوعی پلاستیک استات سلولز[11] – به پارچه راه یافتند. رابان، از شیوه های مد سنتی اجتناب کرد و این مجموعه را تحت عنوان “12 لباس غیرپوشیدنی با مواد معاصر” نامگذاری کرد. بدین ترتیب، او موفق شد شهرت خود در قالب نماد شکار مد و فشن تثبیت کند. رابان را می توان پیشگام بازیافت مواد دانست. او در تولید لباس های خود از فلزات چکش خورده، خز بافتنی، جرسی آلومینیومی و چرم فلورسنت یا فایبرگلاس استفاده می کرد؛ حتی در سال 1967، مبادرت به تولید لباس های کاغذی کرد. رابان در سال 1968، فرایند گیفو[12] را به ثبت رساند. در این شیوه تمام اجزای لباس، از جمله دکمه ها و جیب ها به صورت یک تکه قالب گیری می شدند.
کورژ، کاردین، اونگارو و رابانا، نه تنها در رویکردشان نسبت به طراحی رادیکال بودند و نسخ گران تری از لباس های سبک جوانان مد روز لندن را ارائه می کردند؛ بلکه در ابهام زدایی و به چالش کشیدن احکام مد لباس بالا و در نتیجه مرتبط ساختن آن ها با یکدیگر، از نقش مهمی برخوردار بودند. در این میان، رودی گرنرایش[13]، طراح اتریشی-آمریکایی (1922-1985)، در نقطه مقابل چهارگانه عصر فضای مد پاریسی قرار داشت. او با مواد مختلف از جمله انواع برش ها، وینیل و پلاستیک دست به تجربه گری می زد و لباس های تک جنسیتی که شامل خفتان ها، تونیک ها و لباس های شنا می شد را توسعه داد.
برای در اختیار داشتن دوره کامل تاریخ مد و فشن به تور خواندنی تاریخ جامع مد و فشن مراجعه کنید:
[1] Yuri Gagarin
[2] André Courrèges
[3] Paco Rabanne
[4] Moon Girl
[5] Emanuel Ungaro
[6] Sonja Knapp
[7] Space Age
[8] Cosmo Corps
[9] Op art
[10] Rhodoid
[11] Cellulose Acetate
[12] Giffo
[13] Rudi Gernreich